Arfid oftwel Avoidant Restrictive Food Intake Disorder.
Wat is Arfid eigenlijk?
Het vermijden/weigeren van bepaalde soorten voedsel. Veel mensen met autisme hebben hier on bepaalde mate last van.
Dan kan om verschillende redenen: Prikkels, zowel sensorisch/zintuigelijk (bv structuur, textuur, smaak, kleur, geur).
Trauma& angst/fobie (bv iemand hebben zien verslikken en bang zijn dat jij je ook verslikt).
Onduidelijkheden ten opzien van verwachtingen (de sociale regels tijdens het gezamenlijk eten, het niet weten hoe iets is bereid, niets vergelijkbaars, etc).
Geen interesse in eten.
Ik zal ze hieronder ieder wat meer beschrijven:
Allereerst het onderwerp van de prikkels:
Zowel sensorisch/zintuigelijk (bv structuur, textuur, smaak, kleur, geur).
Iedereen heeft zo zijn voorkeuren van wat je lekker vind of niet.
Maar bij mensen met autisme en/of Arfid gaat het niet alleen om lekker.
Sommige prikkels komen bij mensen met Arfid heel sterk binnen; het kraken van chips bijvoorbeeld kan zover en zo hard doorklinken dat je het heel hard hoort in je hoofd. Of de zure smaak van citroen, die kan zo sterk zijn dat je het niet weg gewerkt krijgt.
Het kan zo sterk zijn dat je hele lichaam in opstand komt, ik heb dat bij bepaalde voedsel zoals bruine bonen of rode kool bijvoorbeeld of bij voedsel dat is afgekoeld, mijn hele lichaam gaat dan in protest en ik krijg het gewoon niet weg. Mijn keel gaat dicht en ik begin te kokhalzen, ik krijg het echt niet weggewerkt dan.
Arfid is dus niet hetzelfde als een kieskeurige eter, bij iemand die kieskeurig is, gaat het vooral om het niet willen en hij/zij zal het uiteindelijk wel opeten of groeit erover heen. Bij iemand met Arfid gaat het om het niet kunnen, daarmee niet zeggende dat Arfid niet geholpen kan worden, therapie of langzaam aan dingen laten wennen kan helpen, net zoals het verwerken in eten dat wel lekker is beetje bij beetje. Zo heb ik geleerd om champignons te eten.
Dan het stukje over trauma.
Als iemand iets heeft meegemaakt wat als traumatisch is ervaren, kan de angst zo sterk worden dat iemand bepaald voedsel weigert. Ook hierbij kan therapie helpen. Het kan bijvoorbeeld zijn dat iemand heeft meegemaakt dat diegene of niemand anders zich verslikte in iets, dan kan de angst/fobie dat het nog eens of bij hunzelf ook gebeurt zo sterk worden dat ze dat soort voedsel gaan weigeren.
Dan het stukje onduidelijkheden:
Dit gaat dan om onduidelijkheden ten opzien van verwachtingen; (de sociale regels tijdens het gezamenlijk eten, het niet weten hoe iets is bereid, niets vergelijkbaars, etc), voor mensen met autisme is zoiets sociaals als gezamenlijk eten al so wie so lastig
Deze onduidelijkheden kunnen een onzekerheid creëren die ervoor zorgt dat iemand niet kan gaan eten.
Wat hierbij kan helpen is de onduidelijkheden wegnemen of iemand op weg helpen door te zeggen wat er verwacht wordt van ze.
Voor meer en uitgebreidere info kijk op: Autisme en eetproblemen – ARFID