Maskeren is als ademen?!

Maskeren is als ademen? Hoezo? zou je denken.
Laat het me uitleggen.

In een eerdere blog genaamd; Masking of maskeren bij mensen met autisme en/of ADHD heb ik het al gehad over wat maskeren is en hoe je kan ontmaskeren.

Ademen:

Ademen is van levensbelang zonder ga je dood,. Je hersens vertrouwen er niet op dat je er altijd zelf aan denk te ademen, dus wordt het automatisch aangestuurd door je hersenen.
Je kan een beetje zelf dingen bepalen zoals; je adem inhouden, of juist een diepe zucht laten en door oefenen, training of therapie kan je beter of anders leren te ademen, maar aan het eind bepalen je hersens alles. Je adem kan je niet voor altijd inhouden en ook je diepe zucht is op het gegeven moment op, stress en spanning bepalen hoe je ademt, hoe goed je ook op rustige ademhaling heb geoefend. Daarbij de een ademt zwaar en de ander juist weer licht en dat wisselt niet alleen per persoon maar ook per situatie.

Maskeren:

Maskeren is eigenlijk hetzelfde, alleen ga je niet lichamelijk dood door niet te maskeren maar wat ik noem een ‘maatschappelijk of sociale dood’ wat ik daarmee bedoel zal ik verderop in het blog uitleggen.
Ook hier vertrouwen je hersens er niet 100% dat je weet wanneer en of je moet maskeren dus sturen ze het automatisch aan.
Je hebt er een beetje controle over; zo kan je soms bepalen of je wilt ontmaskeren of niet, soms kan je bepalen tot hoever je ontmaskert en soms ben je je er bewust van dat je ontmaskert of juist maskeert.
Maar net zoals met ademen bepalen je hersens uiteindelijk alles, hoe goed je ook geoefend hebt op het maskeren of ontmaskeren, hoe graag je ook zou willen dat je er volledige controle over hebt. De ene maskeert zwaar de ander licht en dat wisselt ook nog eens per situatie.

Maatschappelijke dood:

Eerder benoemde ik al de maatschappelijke dood, maar wat bedoel ik daar nou mee?
We leven in een maatschappij die is gemaakt en wordt gedomineerd door neuro typische mensen, mensen waarvan de hersens geen afwijkingen vertonen dus, de maatschappij draait ook om en op neuro typische mensen en iedereen verwacht van de ander dat ze zich ook neurotypsich gedragen.
Als je erbuiten valt door bv ADHD of autisme val je buiten de maatschappij. Als je je niet neurotypsich gedraagt op maatschappelijk vlak kan je niet functioneren in deze maatschappij of juist dingen verliezend ie belangrijk zijn zoals, je baan of je huis.

Sociale dood:

Ook had ik het over een sociale dood.
De sociale dood werkt eigenlijk net zoals een maatschappelijke dood.
De sociale normen en waarden die zijn opgezet en worden gedomineerd door neurotypische mensen bepalen of en hoe jij sociaal kan functioneren. En de sociale normen en waarden draaien ook om en op neurotypische mensen.
Ook hier geld als je je niet gedraagt naar de sociale normen en waarden val je erbuiten en kan je niet functioneren in de maatschappij en/of het sociale vlak.
Je kan op sociaal vlak dingen verliezen die belangrijk voor je zijn zoals; vrienden of familie, je kan gepest worden of worden buitengesloten, men gaat je vermijden of je kan worden bestempeld als asociaal of een betweter bijvoorbeeld.

Maskeren is dus van belang om te kunnen blijven functioneren in de maatschappij ook op sociaal vlak.

Het masker loslaten.

Bij vele is het ook niet zo eenvoudig als men denkt en opmerkingen zoals ‘je kan bij mij jezelf zijn of je hoeft bij mij niet te maskeren hoor,’ zijn eigenlijk loze opmerkingen.
Ten eerste om bovenstaande redenen en ten tweede omdat bij vele het masker na jaren en jaren zo gefuseerd is met hunzelf en hun zijn, dat het heel moeilijk is om onderscheid te maken in wie je bent en wat je masker is en het een groot en diep vertrouwen vraagt om het masker los te laten.

Mijn verhaal;

In mijn jeugd heb ik al gauw geleerd dat jezelf zijn wordt afgestraft. Als ik mezelf was en dus iets van het masker losliet, werd ik gepest (11 jaar lang) of kreeg, en krijg ik nog steeds, opmerkingen over mijn gedrag (dat ik me niet zo kinderlijk moet gedragen bv of juist dat ik onbeschoft ben). Ik heb al van jongs af aan geleerd niet op te vallen en een masker op te zetten met het gedrag dat men van mij verwacht, om te kunnen blijven staan en functioneren in deze maatschappij, maar vooral dat je niet uit kan gaan van iemands woord ook al zegt men dat je niet hoeft te maskeren.

Nu:

Bij sommige kan ik het masker iets loslaten, maar het is een elastisch masker, het heeft enigszins rek maar zodra ik het loslaat schiet het even hard weer terug op mijn gezicht.
Hoever ik het masker af kan doen verschilt per situatie en persoon; bij begeleiding, zowel thuis als op het werk kan ik bijvoorbeeld het masker iets afdoen als het gaat om sociale en maatschappelijk gepaste antwoorden en humor, ik kan daar vooral mijn ADHD zelf zijn, lekker druk en aanwezig. Bij mijn moeder en oudste zus kan ik vooral mijn autistische zelf zijn door te stimmen zonder een oordeel.
Deze momenten zijn van mij van groot belang, want zonder deze momenten gebeuren er situaties zoals die ik in de blog van vorige week beschreef in het masker valt, de mens blijft.
Dan kan ik op het gegeven moment het niet langer volhouden om het masker op te hebben en me gedragen naar de sociale normen en waarde en maatschappelijke verwachtingen met als gevolg dat ik bijvoorbeeld de wat ik noem ‘autistische waarheid’ geef, de autistische waarheid is dan ik glashard zeg wat ik vind zonder nuance of filter, dat klinkt mooier dan het is, want de autistische waarheid geeft niets om gekwetste gevoelens van een ander, die geeft om de waarheid/mijn mening zoals die is of zoals ik hem zie.

Ontmaskeren.

Geheel ontmaskeren kan ook een keerzijde met zich meedragen, ik heb vaak zak gelezen of zelf meegemaakt dat het tot gevolg kan hebben dat er regressie optreed zowel op functionering niveau als op leeftijdsniveau. Net zoals met mensen die een burn-out hebben en ineens niet meer weten bijvoorbeeld hoe ze moeten koken, terwijl ze dat bij wijs van spreken een dag eerder nog wel konden. Niet dat ze het praktisch gezien niet meer kunnen, maar de informatie die is opgeslagen in de hersens over het hoe en wat en wanneer, lijkt te zijn verdwenen in een soort bermuda driehoek.

Regressie betekent ook teruggang, terugwerking of achteruitgang.

Als iemand het durft en lukt om te ontmaskeren, is de reactie van de ander van groot belang.
Hier zal ik volgende week dieper op in gaan.